Czy można ująć w koszty opłatę za niespełnienie ustawowego obowiązku ubezpieczenia OC oraz koszty upomnienia na podstawie dokumentu: UPOMNIENIE?
Potwierdził to Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 5 stycznia 2017 r., sygn. 2461-IBPB-1-1.4510.351.2016.2.AT. W rozpatrywanym stanie faktycznym wnioskodawca nie posiadał ubezpieczenia OC i z tego powodu został zobowiązany do wniesienia opłaty. Organ podatkowy wykluczył możliwość zaliczenia tej opłaty do kosztów uzyskania przychodów. W uzasadnieniu wyrażonego stanowiska wyjaśnił, że „nałożona na Wnioskodawcę kara pieniężna ma charakter sankcyjny i winna być rozumiana jako skutek niedopełnienia przez niego obowiązku wynikającego z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Wydatki tego rodzaju nie są ponoszone w celu uzyskania przychodu, mimo że ich poniesienie może pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Należy zaznaczyć, że działalność gospodarcza podlega określonym regułom ekonomicznym i musi opierać się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu. Zauważyć należy, że podatnik nie może kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wydatków, będących następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania. Konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa. Wyjątkiem mogą być jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez podatnika wszelkich koniecznych działań w celu ich zapobieżenia”.
Co do zasady dowodem księgowym będącym podstawą do ujęcie wydatku w podatkowej księdze przychodów i rozchodów mogą być dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych
– oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Jeżeli dokument nie zawiera ww. danych oraz nie jest fakturą, fakturą VAT RR, rachunkiem lub dokumentem celnym to zasadniczo nie stanowi podstawy do ujęcia wydatku w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
